برچسب انرژی را جدی بگیرید

گروه تاسیسات: مصرف بالا و تلفات بالای انرژی در ایران نکته پنهانی نیست. در گذشته نیز اگر به دلیل ارزش پایین انرژی این مصرف بالا مورد بیتوجهی قرار میگرفت اما چندی است که تلفات بالای انرژی به مسئله تبدیل شده و سازمان هایی در وزارتخانه های مربوطه همچون وزارت نیرو و نفت برای مقابله با این معضل تشکیل شده است. سازمان بهره وری انرژی ایران (سابا) یکی از سازمان هایی است که فعالیت خود را از سال 1375 آغاز کرده و 17 سال گذشته در حوزه سیاست گذاری و پتانسیل سنجی برای مصرف بهینه انرژی نقش تأثیرگذاری داشته است که به مشارکت در تدوین برچسب انرژی برای ساختمان منتهی شده است. به منظور آشنایی بیشتر در خصوص فعالیت های این سازمان با سعید امانی، مدیر مطالعات بهره وری انرژی بخش ساختمان سازمان بهره وری انرژی ایران گفتگویی کرده ایم که در پی میآید: پیام ساختمان: خلاصه ای از فعالیت های سازمان بهره وری انرژی (سابا) را برای مخاطبان بیان کنید؟در سیاست گذاری انجام شده این سازمان از نظر ساختاری برای دو حوزه بهینه سازی مصرف انرژی و تولید انرژی تجهیز شده است. اما در دهه اول تأسیس سازمان بیشتر به مقوله مدیریت مصرف انرژی و بهینه سازی آن یا به نوعی میتوانیم بگوییم مدیریت تقاضا میپرداختیم. بنا بر خواسته وزارت نیرو و سایر سازمان های متولی، اختیاراتی به ما اعطا شد و الآن در سه حوزه تولید و تأمین انرژی، انتقال و توزیع انرژی و بخش مدیریت تقاضا و مصرف انرژی را پوشش میدهیم. در حیطه بحث مدیریت تقاضا کنتورها و سیستم های اندازه گیری هوشمند را راه اندازی کردیم که زیرساخت و اساس مدیریت انرژی در سطح کشور است. در زمینه دامنه فعالیت سابا به جز حوزه حمل ونقل در همه حوزه های مربوط به مصرف و تولید انرژی واردشده و برای بهینه سازی، ارتقای بهره وری و راندمان انرژی کارهای متفاوتی را انجام داده است. پیام ساختمان: اگر بخواهیم تنها به بحث ساختمان بپردازیم سابا تا کنون چه فعالیت هایی داشته است؟ساختمان ها و مصارف خانگی همچون بخش صنعت و کشاورزی در حوزه مصرف و تقاضای انرژی قرار دارد ولی تفاوت آن در غیر مولد بودن بخش مسکونی است و تلفات انرژی در آن باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد و هر آنچه انرژی مصرف میشود باید بهینه مصرف گردد. از نظر سهم مصرف، سندی در دفتر برنامه ریزی وزارت نیرو تدوین شده که سهم هر کدام از بخش های مسکونی،کشاورزی و صنعت دیده شده و چیز جدیدی نیست اگر بگوییم مصرف انرژی در بخش مسکونی به هیچ رو بهینه نیست. وظیفه ما این است که پس از شناسایی مقادیر مصرف بیندیشیم که چگونه و چقدر میتوانیم آن را به حداقل برسانیم. به همین خاطر مطالعاتی که بیشتر در سابا انجام شده شناسایی بخشی از مصرف است که قابلیت کاهش مصرف و بهینه سازی و بهبود مصرف را دارد. برای ارزیابی مصرف انرژی و شناساندن آن به تولیدکنندگان و بهره برداران از ساختمان به دنبال نمادهای خیلی عینی هستیم تا ضمن اینکه مصرف کنندگان را آگاه کند ابزاری برای رقابت بین سازندگان باشد. برای چنین هدفی مانند بسیاری از کشورهای پیشرفته دنبال یک ابزاری به نام «برچسب انرژی» رفتیم. در سال های اخیر برای وسایل مصرف کننده انرژی برچسب انرژی داشتیم و الآن برای ساختمان ها هم برچسب تدوین شده است. اگر این ابزار به جدیت اجرا شود در کوتاه مدت تأثیر زیادی در بهینه سازی انرژی خواهد گذاشت چون هم یک نماد مقایسه ای است که سازندگان و سرمایه داران ببینند که برای این سرمایه گذاریها چه سطحی از کیفیت را به دست میآورند و در سمت مقابل بهره برداران از ساختمان هم میتوانند انتخاب بهتری داشته باشند. هدف این است که این فکر را به مصرف کنندگان القا کنیم که یکی از مزیت های مهم ساختمان ها علاوه بر شکل ظاهری و تزئینات لوکس باید عناصر کالبدی همچون عایق کاری، پنجره دو جداره و تأسیسات با راندمان بالاتر باشد که مجموعه آن خودش را در برچسپ انرژی نشان خواهد داد. با چنین الگویی انتخاب بهتر برای خریدار میسر خواهد شد و اگر در زمینه بهره وری انرژی بخواهیم موفقیتی داشته باشیم و بازار را به رقابت مثبت سوق دهیم برچسب انرژی یکی از ابزارهای مناسب است. پیام ساختمان: فعالیت های سازمان تنها مشاوره ای و سیاست گذاری است یا این دورنما دیده شده که بر اجرا و تطبیق با معیارهای بهینه سازی انرژی بر ساختمان ها و دیگر بناها بتواند نظارت داشته باشد؟تأثیرگذاری بر نظارت یکی از خواسته های ماست اما متأسفانه به دلیل ساختارهایی که وجود دارد این وظیفه بر عهده سازمان نظام مهندسی و مهندسان ناظری است که دارای پروانه اشتغال هستند. قانون هم این مسئولیت را بر عهده وزارت راه و شهرسازی گذاشته که از طریق شهرداریها و نظام مهندسی این نظارت انجام میگیرد. کار سازمان تدوین استانداردها و بازنگری در موارد قانونی مقررات ملی ساختمان است، نزدیک ترین این موارد قانونی به بحث ما، مبحث 19 مقررات ملی ساختمان در مورد مصرف بهینه در ساختمان ها است.ما کوشیده ایم به کمک این مکانیزم ها در پیاده سازی سیاست صرفه جویی انرژی نقش مثبت و فعالیت مستقیم داشته باشیم. مسلماً وظیفه نظارتی بر روی ساختمان ها در آینده نیاز به اصلاح دارد اما در حال حاضر متولی این امر وزارت راه و شهرسازی است. امیدوارم با تعاملی که وجود دارد دوستان حوزه وظایف خودشان را جدی بگیرند.ضمن اینکه نظارت یکی از حلقه های مفقوده موفقیت ما در راه بهینه سازی مصرف انرژی است.