توسعه ناموفق نمای ایرانی- اسلامی

* پیمان قربانی دکترای شهرسازی است و در حال حاضر به عنوان شهردار کرمانشاه، در حال خدمت است؛ وی که پیش از این عضو هیئت مدیره شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان بوده، در اجلاس هفدهم هیئت های عمومی نظام مهندسی حضور داشت و فرصتی دست داد تا در حاشیه اجلاس با وی گفتگویی داشته باشیم: پیام ساختمان: به نظر شما چه چالش هایی در سازمان نظام مهندسی وجود دارد ؟ به نظرم باید از منظر عام تری به موضوع نگاه کرد. بنده چون درهر دو حوزه نظام مهندسی و شهرداری کارکرده و آسیب شناسی هر دو حوزه را نیز مرور کرده ام، میتوانم بگویم حاکمیت و سیاست گذار به دنبال ارتقای کیفیت ساخت وساز، و دستیابی به استانداردهای در نظر گرفته شده در قانون است. اما زمانی میتوان به این مهم دستیافت که همه نظام اجرایی به سمتی برود که استانداردها رعایت شود، در این صورت است که کیفیت ساخت وساز پیشرفت می کند و لازمه این امر ایجاد مشترکات بیشتر و جامع تر است. به جرئت میتوانم بگویم دستاورد ما در حوزه اجرا درخور تلاشمان نبوده است. در بحث نظارت و طراحی، گام های خوبی برداشته شده اما حلقه مفقوده بین مردم و نظام مهندسی اجراست. ما در بخش مجریان ذیصلاح هنوز مشکل داریم. بیشترین دغدغه من این بوده که تلاش کنم شرایط مجریان به گونه ای تنظیم شود که منابع ملی در ساخت وساز هدر نرود. اگر ما از ورود افراد غیر کارشناس و غیر متخصص به این حوزه جلوگیری کنیم، تلاش های ما ثمربخش خواهد بود و میتوانیم جلوی اتلاف منابع ملی را بگیریم. پیام ساختمان: صدور شناسنامه فنی در کرمانشاه در چه وضعیتی است؟ شناسنامه فنی سندی کاغذی است، باید پشتوانه داشته باشد.این پشتوانه کیفیت است.اگر شناسنامه فنی صادر شود اما پشتوانه نداشته باشد در ارتقای کیفیت ساخت وساز تأثیری نخواهد داشت. پیش نیاز شناسنامه فنی، مجریان و کارشناسان ذیصلاح هستند که اگر در این حوزه مؤثر باشیم میتوانیم درباره صدور شناسنامه فنی نیز موفق عمل کنیم. پیام ساختمان: نمای شهر تهران، اسلامی- ایرانی نیست و در صحبت مسئولان نظام، بارها به این موضوع اشاره شده است، معماری اسلامی- ایرانی در کرمانشاه چگونه است؟ در بخش حفظ و توسعه نماهای ایرانی- اسلامی موفق نبوده ایم. ساختاری برای این امر لازم است که هنوزایجاد نشده؛ به نظرم باید به شیوه بازدارنده ای برای بهبود شرایط هم در بخش انرژی و هم حفظ میراث ایرانی اسلامی بکوشیم. باید آینده نگر باشیم و در ساختارهای آینده معمارانه مان، به یادگارهای خوبی از این نسل، دسترسی پیدا کنیم. پیام ساختمان: آیا معماری اقلیمی در کرمانشاه حفظ شده است؟ از نظر اقلیمی بخش اعظمی از کشور ما کوهستانی و معتدل است که کرمانشاه نیز بخشی از این اقلیم است. معماری اقلیمی نوعی ساختار دوستی با طبیعت و استفاده بهتر از انرژی در فصول مختلف سال است. با توجه به تغییرات تکنولوژیکی که به وجود آمده، باید بهتر از این نوع معماری استفاده میکردیم، اما متاسفانه در پنجاه سال اخیر، در حوزه استانداردسازی ضوابط مطرح شده در رابطه با خانه های مسکونی، نتوانسته ایم اقدامی انجام دهیم که بافت های ساختمانی بر اساس معماری اقلیمی هر منطقه شکل بگیرد. اگر زودتر به ایجاد این ضوابط اقدام کرده بودیم، معماری ما جایگاهی غیرازاین داشت که امروز دارد! متاسفانه در حفظ بافت های تاریخی و اقلیمی شهرها، و در همه گستره شهرها موفق نبوده ایم و نتوانسته ایم ساخت وسازهای جدید را مبتنی بر اصول اقلیمی سامان بدهیم. چون برای همه مناطق کشور یک استاندارد و یک ضوابط دیده شده است. البته برنامه ریزی برای این قانون گذاری کمی پیچیده است و کار کارشناسی بیشتری را میطلبد. پیام ساختمان: تعامل شما با سایر نهادهای حاکمیتی در کرمانشاه چگونه است؟ ما در حوزه ساخت وساز، نظام نسبتاً کارا و در تعاملی با هیئت های چهار جانبه که قانون تعریف کرده،داریم از جمله: استانداری، شهرداری سازمان نظام مهندسی،و راه و شهرسازی. هیچ گاه مسئله ای که پیش آمده، به چالش تبدیل نشده و چانه زنی کرده ایم تا حل شده است. ازاین جهت واقعاً بدون اشکال عمل کرده ایم. پیام ساختمان: در حال حاضر اصلیترین چالشی که شهرداری کرمانشاه با آن مواجه است و انتظار دارید که حل شود، چیست؟ ما در شهرداریهای کل کشور با مشکل مشترک مواجه هستیم و آن وابستگی شهرداری ها به درآمدهای ناشی از ساخت وساز است. مادامی که بیش از 70 درصد درآمد های شهرداری وابسته به حوزه ساخت وساز باشد، مدیریت موفقی در حوزه ساخت وساز صورت نخواهد گرفت. اگر قبول کنیم که شهرداریها دولت محلی هستند، دولت مرکزی و ملی ما باید در این عرصه ورود پیدا کند تا ساختار درآمدی شهرداری ها اصلاح شود. اگر به ساخت وساز با نگاه درآمدزا توجه شود، قاعدتاً دستیابی به اَرمان هایی که در حوزه شهرها داریم، بسیار دور از ذهن است. اگر خواست ما این است که شهرها به توسعه پایدار برسند، و علاوه بر استفاده نسل کنونی، فضاهای بسیار مناسبی برای نسل آینده باقی بگذاریم، در سایه توجه به شهرداریهاست. امیدوارم دولت تدبیر وامید توجه ویژه ای به این موضوع داشته باشد. قطعا این عمل هزینه نخواهد بود و در آینده به سودمندیهای متعددی خواهیم رسید. پیام ساختمان: از دید شما سازمان نظام مهندسی برای آنکه پیشرفتی داشته باشد، باید چه کند؟ به نظرم سازمان باید فارغ از مباحث دولتی به ساختار سازیهای جدید ورود پیدا کند . همه را درگیر فضاهای جدیدی کند تا در این فضای جدید، حوزه های ساخت وساز را بهبودیافته ببینیم. اگر همین روند فعلی را ادامه دهیم، و چشم امید به کمک دیگران داشته باشیم، موفقیت مُیّسر نخواهد بود. سازمان بیش از 300 هزار نفر عضو دارد و بزرگ ترین تشکل حرفه ای کشور است که در ارتقای کیفیت ساخت وساز میتواند مؤثر باشد.