امروزه برای صنعتی سازی فرایند ساخت مسکن چندین روش وجود دارد. یکی از روش هایی که نزدیکی بیشتری با فرهنگ ساخت و ساز در ایران دارد، بهره گرفتن از فن آوری قالب ماندگار است. صنعتی سازی با روش قالب ماندگار روشی شامل طراحی کامل، ساخت در کارخانه و اجرا در سایت پروژه است. روش تولید صنعتی مسکن با استفاده از فن آوری قالب ماندگار از جنس صفحات سیمانی، بر باقی ماندن پانل ها پس از انجام کلیه عملیات ساختمانی استوار است. در این روش در دو طرف پانل از صفحات سیمانی با ضخامت 24 میلی متر استفاده می گردد. تیم طراحی نقشه صفحه گسترده و راهنمای آن جهت تولید پانل ها در خط تولید را ارائه می نماید. صفحات در کارخانه جهت رسیدن به ابعاد موردنظر برش خورده و به یکدیگر متصل و پس از آن میلگردها مطابق محاسبات سازه ای انجام شده درون صفحات قرار داده می شوند. قرار دادن لوله های برق جهت سیم کشی ساختمان و جعبه های کلید و پریز نیز در کارخانه صورت می پذیرد. در مرحله بعد دو صفحه سیمانی توسط کلیپس های فلزی طی فرایند پرس کاری به یکدیگر متصل می گردند.
پانل ها پس از تولید در کارخانه و حمل به محل اجرای پروژه تک تک توسط جرثقیل به محل های مورد نظر انتقال داده شده و نصب می گردند. محل نصب تمامی پانل ها روی نقشه با ذکر جزئیات مشخص شده است. پس از نصب تمامی پانل ها در یک طبقه بتن ریزی آغاز می گردد. اجرای این سازه بر فوندانسیون یا سقف طبقه زیرین امکان پذیر خواهد بود.
دیوارها و سقف همانند یک پوسته مرکب (کامپوزیت) عمل می کنند، چرا که به یکدیگر مونتاژ شده و همزمان بتن ریزی می شوند تا به پایداری و استحکام مورد نظر برسند. البته تمامی تجهیزات مربوط به تأسیسات ساختمان مانند لوله های چندلایه آب، فاضلاب، کانال عبور کابل برق قبل از بتن ریزی در سقف تعبیه می گردد.
سقف به صورت پیش تولید شده در کارخانه با استفاده از یک صفحه سیمانی به ضخامت 24 میلی متر و عرض حدود 1200 میلی متر که بر روی آن چهار ردیف قطعات فلزی به شکل کلاه (Π) که به آنها میلگرد 10 جوش داده شده، تولید می شود. این قطعات سبب استحکام صفحات در حین حمل و نقل، نصب و بتن ریزی می گردد.
تیر و ستون نیز با این روش به صورت مجزا یا همزمان با دیوار قابلیت تولید را دارند. در سایت اجرای پروژه، بتن ریزی سقف و ستون ها با هم انجام می شود.
با استفاده از این روش مزایای سازه های بتنی شامل مقاومت عالی در برابر فشار، کشش و بارهای دینامیکی نیز به دست خواهد آمد.
مزایای ساخت مسکن به روش قالب ماندگار در مقایسه با روش های سنتی معمول
1ـ زمان ساخت کوتاه
با استفاده از روش قالب ماندگار زمان بسیار کمی جهت نصب پانل ها در محل اجرای پروژه صرف می شود. مونتاژ سریع و ساده پانل ها، حذف فرایند بازنمودن قالب ها پس از بتن ریزی، عدم نیاز به زیرسازی جهت شروع عملیات نازک کاری علی الخصوص حذف گچ کاری و زمان مورد نیاز جهت خشک شدن آن، باعث کاهش زمان ساخت در حدود 50 درصد در مقایسه با روش های سنتی می گردد. به علاوه عملیات نازک کاری می تواند بلافاصله پس از خشک شدن بتن آغاز گردد. در این روش زمان مونتاژ پانل ها برای یک طبقه با متراژ حدود 700-800 مترمربع با 5 نفر تیم نصف حدوداً یک هفته زمان خواهد برد.
2ـ کیفیت بالا
کیفیت نصب و دقت ها با این روش برحسب میلی متر سنجیده می شود. قبل از شروع رنگ آمیزی یا نصب کاغذدیواری حداقل عملیات جهت زیرسازی مورد نیاز بوده و دیوارهای خارجی حداقل مواد جهت عایق کاری را نیاز دارند.
3ـ انعطاف پذیری در اندازه پانل ها و تولید در ابعاد بزرگ
در این روش می توان بسته به نیاز هر پروژه، پانل ها را در اندازه های مختلف تولید نمود. ضمناً به علت یکپارچگی دیوارها با سقف و بهره بردن از دیوارهای باربر، امکان کاهش تعداد ستون ها یا افزایش فاصله میان آنها فراهم گشته و همین امر منجر به آزادی بیشتر در امر طراحی می گردد.
4ـ امکان اصلاح در حین نصب
با توجه به قابلیت جابجایی یکپارچه هر دیوار، چنانچه در حین نصب (تا قبل از عملیات بتن ریزی)، کارفرما قصد اعمال تغییراتی را داشته باشد، این امر بدون نیاز به تخریب میسر است.
5 ـ نیاز به فضای کم در محل اجرای پروژه و هزینه حمل و نصب پایین
از مزایای روش قالب ماندگار در مناطق شهری و پرتراکم، نیاز به فضای بسیار کم انبارش، به واسطه استفاده همزمان (بهنگام) پانل ها پس از حمل و نصب در محل های مورد نظر است. همچنین به واسطه توخالی بودن پانل ها و بالطبع سبکی آنها می توان از وسایل حمل و نقل با ظرفیت پایین تر و از جرثقیل های سبک تر جهت نصب استفاده نمود. این امر کار در بافت های فرسوده که غالباً مسیر تردد مناسبی ندارند را تسهیل می نماید.
6 ـ بهره بردن از مزایای صفحات سیمانی
صفحات سیمانی حاوی تراشه های چوب، همانند یک پوشش از یخ زدگی بتن در زمستان و خشک شدن سریع آن در تابستان محافظت می نماید.
7ـ پایداری دربرابر زلزله
به واسطه یکپارچه عمل نمودن کل سازه پس از بتن ریزی، این روش ساخت برای مناطق زلزله خیز مناسب است.
8 ـ کاهش ضایعات و نخاله های ساختمانی
پاکسازی محل اجرای پروژه از نخاله ها به حداقل رسیده و هزینه های مورد نیاز در این مورد به صفر نزدیک می شود.
9ـ کاهش تأخیرات ناشی از شرایط جوی
حدود 60درصد عملیات ساخت در کارخانه و در فضای مسقف و محصور صورت می پذیرد. تنها نصب پانل ها و بتن ریزی در محل پروژه خواهد بود، لذا تأخیرات ناشی از شرایط بد آب و هوایی به حداقل می رسد.
سئوالات متداول
آیا از این روش می توان برای تولید پله یا محل نصب آسانسور (چاله آسانسور) استفاده کرد؟
پله ها با این روش و سازه آسانسور با استفاده از سازه فولادی تولید می شوند. پس از نصب دیوارها، سقف و پله ها سازه فولادی مربوط به آسانسور بلافاصله قابلیت نصب و مونتاژ را دارد.
آیا برای این روش استانداردهای بین المللی وجود دارد؟
تولید با این روش مطابق با استاندارد BS8110 انجام گرفته کلیه استانداردهای موجود در زمینه آتش سوزی، اکوستیک و عایق حرارت مد نظر قرار می گیرد.
از چه مصالحی برای نماهای نهایی دیوارها می توان استفاده نمود؟
به علت صاف بودن سطح صفحات سیمانی قبل از اجرای کاغذ دیواری یا رنگ، نیازی به گچ کاری نمی باشد. تنها پرنمودن درزها با استفاده از چسب یا ماستیک مناسب ضروری است.
آیا نیاز به جک زیرسقفی برای بتن ریزی سقف وجود دارد؟
در حین نصب پانل ها به منظور تثبیت دیوارها نیاز به جک وجود دارد. عملیات بتن ریزی بعد از نصب جک ها صورت می گیرد. در مورد سقف نیز باید از جک های سه پایه مخصوص جهت استحکام آن قبل از بتن ریزی استفاده نمود.