کاشی و سرامیک ایران در بازارهای جهانی جاخوش می کند

صنعت کاشی و سرامیک ایران از ظرفیت بالایی برخوردار است؛ بااین وجود شاهدیم که تولیدات این صنعت آن طور که شایسته است در بازارهای جهانی حضور پررنگ و ماندگاری ندارد. چرایی این مسئله را از تولیدکنندگان و صادرکنندگان این صنعت جویا شدیم که ماحصل این گفتگوها گزارشی است که ازنظر می گذرد. فقدان یک خط مشی،مشکل اصلی صنعت کاشی و سرامیک ایران کمال محسنی یکی از تولیدکنندگان کاشی و سرامیک در کشور بر این باور است که نبود یک خط مشی و استراتژی مشخص برای توسعه صنعت کاشی ایران، از مهم ترین موانع پیشرفت تولید و صادرات در این صنعت است. وی در گفتگو با خبرنگار پیام ساختمان افزود: انجمن کاشی و سرامیک در سال 1369، طرحی در قالب یک استراتژی برای توسعه کمی و کیفی صنعت کاشی تدوین و به وزارت صنایع آن زمان ارائه داد، که بر اساس پیگیری های انجام شده ،قرار شد تا مسئولان مرتبط وزارتخانه در بخش صنعت کاشی آن را بررسی کنند و نتیجه کارشناسی شده را به انجمن اعلام کنند. محسنی بابیان اینکه از آن سال تا به امروز، تولیدکنندگان کاشی و سرامیک منتظر پاسخ وزارت صنعت هستند، اظهار داشت: متأسفانه نبود یک خط مشی جامع و شفاف موجب شده که صنعت کاشی و سرامیک ایران باوجود داشتن ظرفیت های زیاد در بخش تولید و صادرات، نتواند آن طور که شایسته است در بازارهای جهانی حضوری پررنگ و ماندگار داشته باشد و این مسئله ناشی از تعلل وزارت صنعت برای عملیاتی کردن یک خط مشی توسعه ای برای صنعت کاشی است. به گفته این تولیدکننده در حال حاضر به خاطر نبود یک برنامه ریزی کارشناسی شده، 50 درصد از ظرفیت ایجادشده تولید در بخش کاشی و سرامیک ، مازاد بر نیاز داخلی است. وی با تأکید بر اینکه در چنین شرایطی چاره ای جز حرکت به سمت بازارهای جهانی نداریم، گفت: در حال حاضر کیفیت و طراحی کاشی و سرامیک ایران کاملا قابل رقابت با تولیدات مشابه خارجی نظیر ایتالیا، اسپانیا و ترکیه است، ولی ازآنجایی که هزینه های تولید در ایران بالاست، نمی توانیم در کسب بازارهای متنوع خارجی اقبالی به دست آوریم. این فعال صنعتی همچنین به مسئله بالا بودن عوارض گمرکی وضع شده بر واردات کاشی از ایران در کشورهای دیگر اشاره کرد و افزود: متأسفانه حقوق گمرکی وضع شده در بیشتر کشورهای دنیا بر کاشی و سرامیک ایرانی نسبت به رقبا 5 تا 10 برابر بیشتر است که این موضوع منجر به بالا رفتن قیمت تمام شده تولیدات وطنی در بازارهای جهانی می شود. وی در این زمینه از وزارت خارجه خواست تا با عقد قراردادهای اقتصادی و گمرکی با کشورهای دیگر زمینه کاهش و حذف تعرفه گمرکی نسبت به تولیدات ایرانی به ویژه کاشی و سرامیک را فراهم کند. محسنی همچنین برای رقابتی شدن قیمت تولیدات کاشی و سرامیک ایران، از دولت دوازدهم خواست تا تعرفه گمرکی مواد اولیه وارداتی را کاهش دهد و یا در صورت امکان به صفر برساند. حمل ونقل ارزان نداریم یک کارشناس حوزه صادرات اظهار داشت: دولت برای پایین آوردن قیمت تمام شده کاشی صادراتی ایران به بازارهای جهانی، در بخش حمل ونقل دریایی و هوایی باید به صادرکننده یارانه بدهد. رفیعی در گفتگو با خبرنگار پیام ساختمان گفت: در حال حاضر تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشورهای رقیب ایران نظیر ترکیه، اسپانیا، ایتالیا و هند از دولت خود درزمینهٔ پایین آوردن هزینه های حمل ونقل تسهیلات می گیرند و همین امر موجب شده تا در بازارهای جهانی چند گام از تولیدکنندگان ایرانی جلو باشند. وی از تلاش تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور برای کاهش هزینه های حمل ونقل دریایی جهت صادرات خبر داد و گفت: از نه سال پیش صادرکنندگان کاشی وطنی طرحی را به وزارت بازرگانی وقت مبنی بر دریافت تسهیلات و یارانه جهت پایین آوردن قیمت حمل ونقل ارائه کردند که تاکنون پاسخی به آن داده نشده است. صادرات محصولات نامرغوب، بازار را به دست رقبا داده است یک تولیدکننده کاشی و سرامیک صنعتی درباره محدود بودن بازارهای صادراتی کاشی ایرانی گفت: صدور محصولات باکیفیت پایین به کشورهای مختلف، موجب شده تا این بازارها را به نفع رقبایمان از دست بدهیم. علی اکبر خلیلی در گفتگو با خبرنگار پیام ساختمان با اظهار نگرانی از نبود نظارت بر کیفیت محصولات صادراتی ایرانی ازجمله تولیدات کاشی و سرامیک گفت: متأسفانه در چند سال گذشته شاهد بودیم که برخی محصولات نامرغوب به کشورهای مختلف صادرشده که موجب از دست رفتن بازارهای صادراتی کشور شده است. وی افزود: به طور مثال در دهه 90 میلادی ایران ازجمله نخستین کشورهایی بود که صادرات گسترده ای از مصالح ساختمانی ازجمله آجر به کشورهای آسیای میانه داشت، که متأسفانه بعد از مدتی به دلیل نبود نظارت بر کیفیت، محصولات نامرغوب به این کشورها صادر و نتیجه آن شد که امروز ترکیه بازار مصالح ساختمانی این کشورها را از آن خودکرده و ایران دیگر جایگاهی در بازار کشورهای آسیای میانه ندارد. به گفته خلیلی صادرات کالای کم کیفیت از کشور درواقع گل خوردن از خودی است که امتیازات قابل توجهی را برای مدتی طولانی نصیب رقیب در بازارهای جهانی می کند. خلیلی با تأکید بر ضرورت توسعه بازارهای صادراتی ایران، اظهار داشت: دولت از طریق بازرسان کارشناس و آگاه به کیفیت برای هر محصول صادراتی، به هیچ وجه اجازه صدور و خروج کالای نامرغوب را ندهد، چراکه این مسئله موجب شد تا صادرات کشورمان آسیب های جدی متحمل شود. موانع بانکی باید از سر راه صادرات کاشی برداشته شود سینا گلکار یکی از جوان ترین تولیدکنندگان کاشی و سرامیک در کشور، نسبت به وجود موانع بانکی برای صادرات کاشی و سرامیک ابراز نگرانی می کند و دراین باره می گوید: اگر ارتباط بانکی میان ایران با کشورهای مختلف جهان برقرار شود، رقم صادرات کاشی و سرامیک داخلی با وضعیت فعلی چند برابر می شود. وی افزود: در حال حاضر موانع بانکی و عدم گشایش ال سی برای ایران در کشورهای دیگر موجب شده تا بازارهای صادراتی ایران تنها متمرکز بر کشورهای عراق، افغانستان و پاکستان باشد. این در حالی است که کاشی و سرامیک ایران به لحاظ کیفیت، طراحی و حتی قیمت قابلیت حضور در بازارهای اروپایی و اقیانوسیه را دارد. صادرات کاشی ایران تا یک میلیارد دلار قابل افزایش است محمدرضا نعمت زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم افتتاحیه نمایشگاه کاشی و سرامیک بابیان اینکه این صنعت در مسیر توسعه و پیشرفت همه جانبه قرار دارد، گفت: ارتقای صادرات کاشی ایران تا مرز یک میلیارد دلار ازجمله هدف گذاری های کوتاه مدت پس از رفع موانع بانکی ایران با کشورهای دیگر است. وی به ظرفیت 700 میلیون مترمربعی فعلی این صنعت اشاره کرد و گفت: در سال 68 که به عنوان وزیر، سکان دار وزارت صنایع شدم ، میزان تولید انواع کاشی و سرامیک در کشور تنها 10 میلیون مترمربع بود ولی امروز با تولید کمی پایین تر از 400 میلیون مترمربع ، 350 میلیون دلار هم صادرات داریم. وی ادامه داد: صنعت کاشی و سرامیک ایران در مسیر تعالی قرار دارد و در این زمینه هم تدابیر بلندمدت و میان مدت اندیشیده و به اجرا گذاشته شده است.