چگونه چسب کاشی خود را انتخاب کنیم؟

دو فاکتور اساسی چسب کاشی عبارتند از : میزان جذب آب و ابعاد. سرامیکهای نوین دیگر به مانند گذشته جذب آب بالایی ندارند و امروز تولید سرامیک با جذب آب بالای 10٪ تقریبا منسوخ شده است. در این میان پرسلانها انواعی از سرامیکها با مقاومت بالا و جذب آب بسیار پایین و در حدود 3/0 % هستند که مقدار بسیار ناچیزی است. ابعاد کاشیها در گذشته از نهایتا 40*40 سانتیمتر برای کاشیهای با ضخامت بالا به ایعاد 80*80 و 120 *40 و یا حتی 100* 100 سانتیمتر و آنهم با ضخامتهای بسیار کم 3-4 میلیمتر رسیده است. اما به دلایلی که به آن خواهیم پرداخت اجرای سرامیکهای نسل نوین با ملات ماسه و سیمان کارگاهی موجب افت کیفیت اجرا و دوام این مصالح می شود.

مشاهده روزمره سرامیکهای شکسته در کف و یا جدا شده از سطح بستر به یک پدیده عادی تبدیل گشته ؛ سرامیکهایی که بدون هیچگونه چسبندگی به ملات بستر خود و با گذاردن طرح پشت بر ملات زیر از آن جدا شده و اگر نشکسته باشند دوباره قابل استفاده هستند. در اینجا با دو پدیده روبرو هستیم ؛ شکستن سرامیک و جدا شدن آن از سطح بستر که هر کدام علت خود را دارد.

در گذشته با وجود ابعاد کوچک کاشیها امکان حبس شدن هوا در حجم زیاد بین سطح زیر کاشی و ملات بسیار کم بود. از این رو کاشی در تماس کامل با ملات قرار می گرفت و اگر ملات از مقاومت لازم و ضخامت مناسب برخوردار بود شکستگی در کاشی اتفاق نمی افتاد. اما در حال حاضر با وجود ابعاد بسیار بزرگ سرامیکها و نیز استفاده از ملات ماسه و سیمان و نیز ابزار نامناسب تسطیح این ملات در پشت سرامیک ، هوا در حجم بسیار زیاد در پشت سرامیک محبوس می گردد که با فشار چکش نیز خارج نخواهد شد! استفاده از دوغاب نیز گاها بر حجم مشکل می افزاید چرا که برخلاف تصور که دوغاب دارای حرکت روانی است و می تواند در پشت سطح سرامیک به راحتی حرکت کند اولا به دلیل دارا بودن آب بیشتر توانایی بیشتری در حبس هوا در بین خود دارد و ثانیا این آب توسط ملات سطح بستر جذب شده و عملا حرکتی در پشت کاشی نخواهد داشت.

اما عدم چسبندگی سرامیکها به علت جذب آب پایین به ویژه در پروسلانهاست. ملاتهای سیمانی برای ایجاد چسبندگی نیاز به دو فاکتور جذب آب و زبری دارند ؛ که هیچ یک از این دو فاکتور در پروسلانها موجود نیست. ملات مناسب ملاتی است که هنگام جدا کردن سرامیک از سطح بستر به صورت 50 -50 بین سطح بستر و پشت سرامیک چسبیده شده باشد و سرامیک را رها نکند. از این رو و با توجه به اینکه سرامیکها به صورت یکپارچه و یکدست از ملات ماسه و سیمان پشت خود رها می شوند بنابراین ملات ماسه و سیمان ، ملات مناسبی برای اجرای این مصالح نیست.

چسب کاشی در دو وجه این دو نقیصه را حل می کند. شاید بسیاری دلیل استفاده از ماله شانه ای در اجرای چسب کاشی را ندانند و از این رو به اجرای چسب کاشی با ماله تخت اکتفا کنند. در این صورت شکستگی کاشی و سرامیک کف در دوره بهره برداری از عوارض آن خواهد بود. ماله شانه ای با ایجاد شیارهای موازی به خروج هوا از بین سرامیک و ملات کمک می کند بنابراین باید توجه داشت که ماله شانه ای را به نحوی به کاربرد که خطوط چسب کاشی یکدیگر را قطع نکنند. چه در غیر اینصورت خطوط متقاطع راه عبور هوا را بر یکدیگر می بندند. برای درک بهتر این موضوع می توانید به سایت www.tiarmortar.ir مراجعه و فیلمهای آموزشی را در این مورد تماشا کنید. در صورت ناصاف بودن سطح بستر از ماله شانه ای با داندانه های عمیق تر استفاده کنید. طول ماله شانه ای باید با ابعاد سرامیک اجرایی متناسب باشد. این مورد در خصوص اجرا در سطوحی که ناهمواری بیشتری دارند ضروری تر است.

اما با توجه به تنوع بالای چسب کاشی بسیاری از مصرف کنندگان در هنگام تهیه آن دچار تردید می شوند. چسبهای کاشی "استاندارد" بر خلاف ملات ماسه و سیمان برای ایجاد چسبندگی نیازی به سطح زبر و یا جذب آب بالا در کاشی و سرامیک ندارند. امروز در کشورهای صنعتی چسب کاشی ملات اسہتاندارد برای اجرای انواع سنگ و سرامیک در کف و دیوار خواه در محیط بیرون و خواه در محیط داخل ساختمان می باشد.

باید توجه داشت چسب کاشی بازه گسترده ای از ملاتها را در بر می گیرد. هر کدام از انواع چسب کاشی برای نیاز خاصی و با توجه به قیمت ، طراحی و عرضه می گردند. چسبهای کاشی را می توان به سه دسته تقسیم نمود:

- خمیری

- پودری

- دو جزیی

چسب کاشی خمیری

این نوع از چسب کاشی بر خلاف کشورهای اروپایی در ایران بسیار پرفروش و پرطرفدار است. این چسبها کاملا آماده مصرف هستند و نیازی به اضافه کردن آب یا مواد دیگری ندارند. چسبهای خمیری برای خشک شدن نیازمند به از دست دادن آب خود از طریق تماس با هوا و یا جذب آن از طریق سطح بستر هستند. بنابراین در استفاده از آنها باید به موارد زیر توجه نمایید:

- از این چسب تنها برای نصب کاشی و سرامیک با ابعاد کوچک استفاده نمایید

- از نصب کاشی بر روی کاشی با چسبهای خمیری - به دلیل جذب آب پایین سطح بستر - حتی المقدور خودداری کنید

- از اجرای این چسبها در ضخامتهای بیش از 3-4 میلیمتر خودداری کنید.

- با توجه به ابعاد کاشی و نیز نوع سطح بستر و ضخامت اجرا شده بند کشی را حتی المقدور به تاخیر اندازید. این مقدار می تواند حتی تا بیش از یکماه هم باشد.

- چسبهای کاشی خمیری فاقد مقاومت مکانیکی مناسب هستند بنابراین از استفاده آنها در کف پرهیز نمایید.

- هنگام خرید این چسبها حتما مطمئن شوید که چسب دارای Biocide است. در غیر اینصورت از استفاده آن در محیط مرطوب و نمناک و خیس اجتناب کنید چرا که مورد هجوم حشرات و باکتریها قرار میگیرند و بعد از مدتی متعفن خواهند شد.

این چسبها با توجه به آماده بودن برای کار در ابعاد کم کاملا مقرون به صرفه هستند. به دلیل نکاتی که در بالا به آنها اشاره شد در کشورهای اروپایی کمتر مورد استقبال قرار گرفته اند.

چسب کاشی پودری

پرفروش ترین انواع چسب در اروپا و امریکا چسبهای پودری هستند. این چسبها بر پایه سیمان طراحی شده اند لذا برای سفت و سخت شدن نیاز به در تماس با هوا بودن ندارند؛ چنانکه اگر مقداری از آنها را با آب مخلوط کرده و در ظرف در بسته قرار دهید بعد از ساعاتی کاملا سفت و سخت خواهند شد.

این چسبها برخلاف چسبهای خمیری باید در محل کارگاه با آب مخلوط شده و برای این منظور حتما باید از ابزار مناسب هم زدن که میکسرهای ساده برقی ( شبیه به دریل ) هستند استفاده شود و در غیر اینصورت کیفیت آنها دچار افت خواهد شد. شاید به دلیل عدم آگاهی مصرف کنندگان از نحوه تهیه این چسبها و استفاده از میکسر است که برخلاف اروپا این چسبها در ایران مورد استقبال قرار نگرفته اند. باید توجه داشت در استاندارد برابر چسبهای پودری از چسبهای خمیری ارزانتر هستند و این به دلیل خشک بودن و عدم حمل و نقل آب به همراه چسب و نیز ارزانتر بودن بسته بندی آنهاست. چسبهای پودری بر حسب قیمت دارای انواعی هستد. بعضی از آنها که در استاندارد C1 قرار می گیرند توانایی اجرا در سطوح عمودی را ندارد و تنها برای اجرا در کف مناسب هستند. اما استاندارهای بالاتر (C2) به راحتی انواع کاشی و سرامیک با وزنهای بالا را در سطوح عمودی بدون نیاز به ابزار کمکی نصب می کنند و طبعا از قیمت بالاتری برخوردار هستند. چسبهای پودری به دلیل مقاومت مکانیکی مطلوب برای استفاده در کف مناسب هستند. بند کشی سرامیکها را می توان نهایتا 72 ساعت پس از اجرا انجام داد.

چسب کاشی دو جزیی

این چسبها بر پایه رزینهای اپوکسی و پلی یورتان می باشند. این رزینها برای سفت و محکم شدن باید با ماده دیگری به نام هاردنر مخلوط شوند. بازه زمانی که برای استفاده از این چسبها بعد از اضافه نمودن هاردنر وجود دارد از چسبهای خمیری و پودری کمتر است و خیلی سریع باید آنها را استفاده نمود. در مقایسه با انواع خمیری و پودری این چسبها تا چند 10 برابر قیمت پیدا می کنند. اما مزیت استفاده از این چسبها در مکانهای صنعتی است. چسبهای خمیری و پودری در لرزشهای صنعتی و دمای بالاتر از اتاق 100-150 درجه فاقد دوام و کارایی هستند و زود مستهلک می شوند. چسبهای دوجزیی بر پایه پلی یورتان و اپوکسی در برابر این لرزشها مانند لرزش کمپرسورها و دمای آب جوش در کارخانه های لبنی و یا مایعات با PH اسید و باز موجود در این صنایع به خوبی پایدار و دارای دوام بیشتر هستند. استفاده از این چسبها در کاربردهای مسکونی به هیج عنوان توصیه نمی شود چرا که تمامی نیازهای کاربری مسکونی در چسبهای خمیری و پودری با قیمت کمتر پاسخ داده می شود. چسبهای دو جزیی به ویژه پلی یورتان دارای فاکتورها التهاب زا هستند بنابراین از تماس مستقیم با آنها باید پرهیز نمود و تنها در موارد خاص ازآنها استفاده کرد.

تهیه شده توسطTIAR Mortar