اهمیت رنگ در معماری داخلی

رنگ اهمیت زیادی در معماری داخلی دارد و معماران داخلی به وسیله عنصر رنگ به طراحی و دکوراسیون فضا پرداخته و این مهم نقش زیادی در زیبایی فضا ایفا می کند. دکتر فاطمه کاتب عضو هیئت علمی دانشگاه و نویسنده و پژوهشگر دراین باره می گوید: اکثر افرادی که در جامعه زندگی می کنند افسرده و آشفته هستند و نمی دانند دلیل آن چیست. دلیل این موضوع بی رنگی و بدرنگی است زیرا استفاده نامطلوب از رنگ بسیار خطرناک است . کاتب به تدریس معماری داخلی در دانشگاه های ایران و انگلستان، پرداخته و تابه حال در شوراهای گوناگون علمی و فرهنگی عضویت داشته و در مجامع مختلف علمی به سخنرانی و ارائه مقالات پژوهشی پرداخته است. کاتب دارای فیلوشیپ افتخاری از دانشگاه انگلستان است. وی درجه فوق لیسانس معماری داخلی خود را از دانشگاه هنر تهران و دکترای معماری را از دانشگاه انگلستان دریافت کرده است. در رابطه بااهمیت رنگ در معماری داخلی، پیام ساختمان با وی گفتگویی داشته است که در ادامه می خوانید. به نظر شما رنگ چه اهمیتی در زندگی انسان ها دارد؟ اکثر افرادی که در جامعه زندگی می کنند افسرده و آشفته هستند و نمی دانند دلیل آن چیست. دلیل این موضوع بی رنگی و بدرنگی است زیرا استفاده نامطلوب از رنگ بسیار خطرناک است. همه ما معمولاً در روزهای بارانی و ابری دلگیر و افسرده می شویم چون محیط کسل کننده است. درصورتی که در کشورهای پیشرفته با رنگ و نور کاری انجام داده اند که شهر زنده شده و مردم احساس هویت می کنند.بسیاری از خانه ها برای پنجره های خود سه لایه پرده گذاشته اند که آفتاب به درون خانه نتابد، درصورتی که با انتخاب درست رنگ می توانند یک پرده آویزان کرده و در ساعات مختلف از آن استفاده کنند. رنگ چه تأثیری بر فضا و افرادی که در آن فضا قرار دارند، خواهد گذاشت؟ روانشناسی رنگ ها بسیار ابعاد گسترده ای دارد و حتی در عرصه پزشکی نیز ثابت شده که رنگ ها می توانند در سلامتی انسان تأثیرگذار باشند. در یک بیمارستان در کشور دانمارک بیماران سرطانی حضور داشتند. دو گروه که بیماری شان همانند هم بود در دو اتاق مختلف قراردادند. بارنگ، فضای یک گروه از بیماران تغییر دادند و فضای آنها را رنگی کردند و از رنگ های طبیعت کمک گرفتند. پس از چند روز مشاهده شد بیمارانی که در اتاق آنها از فضای رنگی استفاده شده زودتر بهبود پیداکرده اند. متأسفانه در حال حاضر به فضاهای معمولی بیمارستان ها در ایران توجهی نمی شود. ازنظر روانشناسی نیز رنگ بر روح و روان انسان ها تأثیر دارد و می تواند احساس آرامش یا اضطراب و استرس به شخص منقل کند. از رنگ چگونه و به چه میزان در معماری داخلی باید استفاده کرد؟ در مورداستفاده از رنگ در خانه، اول باید بینیم در چه فضایی قرارگرفته ایم، مثلاً جای نشیمن یا استراحت و یا مطالعه رنگ خاص خودش را دارد. این نکته را باید مدنظر داشته باشید که در یک آپارتمان کوچک ضمن اینکه رنگ ها می توانند پیوندی با هم داشته باشند، متفاوت نیز باشند. درجایی که می نشینید و می خواهید گپ و گفتی داشته باشید بیشترین رنگ هایی که استفاده می شود رنگ های گرم است که انرژی بخش باشد. برعکس هنگامی که می خواهید در فضایی استراحت کنید و آرامش داشته باشید رنگ آنجا باید قدرت کمتری داشته و ضعیف تر شده باشد. رنگ ها اگر با سفید ترکیب شوند می توانند ملایم و اگر با سیاه ترکیب شوند سنگین تر می شوند و اگر بخواهیم به توازن برسند با خاکستری ترکیب می شوند. در محیط کار هم رنگ می تواند به افراد انرژی بدهد یا مضطربشان کند. تأثیر رنگ در محیط های آموزشی از مهدکودک گرفته تا دانشگاه و نیز در محیط های درمانی و منزل متفاوت است و باید اثرات آن را بررسی کرد. استفاده از رنگ گرم برای محیط کار مناسب است؟ درجه رنگ بسیار مهم است. وقتی می گوییم رنگ گرم فکر نکنید که فقط قرمز، رنگ گرم است. هر رنگی که ترکیبی از رنگ های زرد تا قرمز داشته باشد، رنگ گرم است. معمولاً ُنوری که در محیط کار استفاده می شود فلورسنت و مهتابی است که فضا را مرده و سرد نشان می دهد و این خوب نیست. میزان رنگ های گرم کم نیستند بین زرد و قرمز هزاران هزار رنگ گرم وجود دارد که می توان در محیط کار استفاده کرد بدون اینکه محیط خسته کننده و زننده به نظر برسد. در انتخاب رنگ برای معماری داخلی خانه چه عواملی باید موردنظر قرار بگیرد؟ ما معمولاً نمی دانیم بارنگ ها چه کنیم. کار معمار داخلی بارنگ مانند گرافیست نیست گرافیست ممکن است رنگی را در یک پوستر بگذارد تا جلب نظر کند. چون برای مدت کوتاهی است؛ اما رنگ در معماری داخلی خانه مدت زمان طولانی تری استفاده می شود این رنگ باید جاافتاده باشد. ترکیب بندی و غلظت رنگ بسیار مهم است که از آن خسته نشوید. مثلاً مبلی که در نمایشگاه مشاهده می کنید باید ببینید چند روز می توانید در خانه آن را تحمل کنید. ممکن است پرده ها و کاغذدیواری هایی درآن واحد نظر شما را جلب کنند و آنها را از بازار بخرید ولی در خانه نمی توان بیش از چند ماه آن را تحمل کرد. در حال حاضر مشکل اساسی برای مردم پیروی از مد است. برخی به خیال آنکه رنگ مشکی امسال مد شده خانه را به رنگ سیاه درمی آورند که بعد از 6 ماه باعث افسردگی اعضای خانواده خواهد شد. می توان با اکسسوری (وسیله) هایی رنگ فضای خانه را عوض کرد یا با کوسن روتختی و وسایل کوچک رومیزی فضای خانه را تغییر داد. اگر دانش رنگ در معماری داخلی داشته باشیم نیاز به تغییر کل مبلمان خانه نیست. مثلاً در فصل سرد از رنگ های زرد و نارنجی و رنگ های گرم در دکوراسیون خانه استفاده کرد. مورد دیگر رنگ های همنشین و هم جوار است که می توان به بهترین نحو از آن بهره برد بدون اینکه فضا را زننده و تند کنیم. مردم ایران وقتی می خواهند مبلمان انتخاب کنند فقط از رنگ کرم و بژ استفاده می کنند چون به تصور آنها، این رنگ ها مطمئن تر است ولی این رنگ هم برای مدتی خسته کننده خواهد شد. اگر به همین رنگ، رنگ متضاد آن نیز اضافه شود، می تواند فضا را زنده کند چراکه همنشینی وزن و شدت و ضعف رنگ ها بسیار مهم است.