زلزله نکشد، آتش می کشد

گروه ساخت وساز: بافت های فرسوده همواره به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات در مدیریت بحران مطرح بوده اند و تقریباً تمامی مدیران و دست اندرکاران ساخت وساز کشور در ادبیات رسمی خود از این واژه بهره میبرند. پیام ساختمان هم در ادامه سلسله گزارش های خود از سطح شهر مشکلات و چالش های ساکنان این بافت ها را به همان شیوایی به گوش مسئولان میرساند تا شاید گشایشی حاصل شود. «این کوچه مجهز به دوربین مداربسته میباشد» جمله ای بود که ناخودآگاه ما را به سمت آن کوچه برد. اولین چیزی که جلب توجه میکرد، مصالح ساختمانی بود که تقریباً تمامی عرض معبر را به خود اختصاص داده بود. چند متر جلوتر ساختمانی در حال ساخت را دیدیم که صدای «اوستا نهار آورده ام، بیایید پایین» ما را بر آن داشت تا در زمان صرف نهار، سؤالاتمان را بپرسیم. ماجرای کوچه مجهز به دوربین مدار بسته مالک ساختمان با خوش رویی از ما خواست که تمام سؤالات را از او بپرسیم تا بنای ساختمان آسوده باشد. ما هم به عنوان اولین سؤال از تابلوی دوربین مداربسته روی دیوار پرسیدیم. مالک ساختمان قهقهه بلندی زد و پاسخ داد: برادر من این فقط یک عامل بازدارنده برای کسانی است که در بافت های فرسوده به دنبال فرصتی میگردند تا هر جور شده ساختمان ها را غارت کنند. همین چند روز پیش دستگاه جوشکاری ما را دزدیدند و بنده هم مجبور شدم این دروغ بزرگ را روی دیوار بنویسم. البته ظاهراً بعد از چاپ نشریه شما کاربرد خود را از دست میدهد. تشکیل کمیته حقوقی در بافت فرسوده از مالک ساختمان در مورد مشکلات حقوقی بافت های فرسوده پرسیدیم که پاسخ داد: اگر قرار باشد فقط یک مشکل بافت فرسوده را بازگو کنم، قطعاً به مشکلات حقوقی اشاره میکنم. به دلیل اینکه قدمت این بافت ها حتی به 50 سال پیش هم میرسد، یا مالکان اصلی آنها فوت شده اند یا فاقد سند هستند و برخی از املاک وجود دارند که به دلیل اختلاف ورثه ها، سال هاست که بدون استفاده مانده اند. وی ادامه داد: تا زمانی که مشکلات حقوقی خانه ها برطرف نشود، هیچ سرمایه گذاری جرأت حضور در بافت فرسوده را ندارد. اعتقاد دارم ؛در تمامی بافت های فرسوده که اصولاً مساحت زیادی را به خود اختصاص داده اند باید دفاتری متشکل از نماینده شهرداری، وزارت راه و شهرسازی و قوه قضائیه برای حل و فصل تمام مشکلات وجود داشته باشند. بی میلی سرمایه گذاران این شهروند به مشکلات دیگری برای سرمایه گذاران در بافت فرسوده هم اشاره کرد و گفت: اگرچه نوسازی املاک باعث ایجاد ارزش افزوده میشود اما واقعیت این است که املاک واقع در بافت فرسوده به واسطه کوچه های تنگ و تاریک و موقعیت قرارگیری آن، سود قابل توجهی را نصیب سرمایه گذار نمیکند. آنچه باعث میشود سود قابل توجهی نصیب سرمایه گذاران شود، محلی است که ملک در آن واقع شده است؛ بنابراین سرمایه گذاران ترجیح میدهند در املاکی که موقعیت مکانی خوبی دارند، سرمایه گذاری کنند. توقع بیجا مانع از باز شدن معابر مالک ساختمان در مورد نقش شهرداریها در نوسازی بافت فرسوده گفت: شهرداریها بر اساس قانون میتوانند ملکی را تملک کنند و بسازند اما متأسفانه کمتر شاهد این مهم هستیم. در یک دوره چند شرکت از طرف شهرداری مأمور تملک و ساخت وساز شدند اما فعالیت آنها به بیراهه رفت. در حال حاضر هم شهرداری در این رابطه فعالیت قابل توجهی انجام نمیدهد. در همین محله ما اگر دو ساختمان با قیمت خوب از مالکان خریداری شوند، وضعیت ساخت وساز کل محله به طرز مشهودی تغییر میکند. چرا که عبور و مرور وسایل نقلیه به راحتی امکان پذیر میشود. البته برخی از مالکان هم توقع بیجایی از شهرداریها دارند . مثلاً انتظار دارند ملکشان به دو برابر قیمت واقعی محاسبه شود. قبول داریم که مالکیت خصوصی افراد محترم است اما این مالکیت نباید موجب سوءاستفاده برخی افراد شود. بانک ها مردم را کلافه کرده اند این مالک بافت فرسوده در رابطه با مشکلات و معضلات ساکنان بافت های فرسوده به خبرنگار ما گفت: دلیل اصلی که باعث شد من خانه ام را بسازم، آتش سوزی بود که برای ما به دلیل سهل انگاری همسایه ها اتفاق افتاد. تمام ماجرا از آتش سوزی خانه همسایه ما به دلیل اتصالی سیستم های برق شروع شد. این اتصال به سرعت به خانه ما نفوذ کرد و بسیاری از وسایل خانه قربانی حریق شد. حتی این آتش سوزی به همسایه دیگر ما نفوذ کرد چرا که برخی دیوارهای ما و همسایه مشترک است. خلاصه اینکه احساس کردم زلزله ما را نکشد، آتش سوزی میکشد. خوشبختانه از دولت هم وامی نگرفتم و با اندک پس اندازی که داشتم کارم را شروع کردم. ماجرای گرفتن وام فقط در خواست و تأیید آن نیست. بانک ها مردم را کلافه کرده اند و واقعاً غیرقابل تحمل است. نوسازی یعنی عقب نشینی وی به کاهش متراژ ساختمان به دلیل عقب نشینی هم اشاره کرد و گفت: هر کسی بخواهد در بافت فرسوده خانه بسازد باید چند متر عقب نشینی کند. گاهی این عقب نشینی آنقدر زیاد است که ساخت وساز اصلا نمیصرفد و بهتر است که شخص یا در همان خانه بماند یا با زرنگی تمام به یک نفر قالب کند. بنده در زمان شروع ساخت وساز به دفاتر نوسازی محله مراجعه کردم و گفتم که اگر قرار باشد بنده دو متر عقب نشینی کنم، ساختمان من خیلی کوچک میشود. شما لطفاً مرا راهنمایی کنید. مسئولی که آنجا حضور داشت ،گفت: تمام متراژی را که عقب نشینی میکنید از حیاط شما کسر میشود و مشکلی برای زیربنای شما به وجود نمیآورد. مالک ساختمان اضافه کرد: پاسخ آقای مسئول واقعاً خنده دار است به دلیل اینکه اگر قرار باشد علیرغم عقب نشینی بنده مقدار زیربنا را کاهش ندهم، فاصله در حیاط تا ورودی پذیرایی بنده به حدود نیم متر میرسد. بنابراین من مجبورم قید چند متر زیربنا را بزنم . جای بازی کودکان کجاست؟! وی در پایان به انتقاد از عملکرد نیروی انتظامی در بافت فرسوده پرداخت و گفت: قبول داریم که آمد و رفت به بافت فرسوده در بسیاری از مواقع مقدور نیست اما متأسفانه نیروی انتظامی فضای سبز بافت فرسوده را هم به حال خود رها کرده و همین الآن میتوانیم معتادانی را به شما نشان بدهیم که در روز روشن مشغول مصرف مواد مخدر هستند. با این وضعیت جای بازی کودکان ما کجاست؟