نوسازی بافت فرسوده مقوله ای است که کارشناسان معتقدند، از طریق آن می توان صنعت ساختمان را از رکود چند ساله خارج کرد.در این ارتباط با دکتر حمید رضا سیفی ریاست کانون سراسری پیمانکاران عمرانی ایران در حاشیه هجدهمین نمایشگاه صنعت ساختمان گفتگو کردیم که ماحصل آن را می خوانید.
سیفی در گفتگو با خبرنگار پیام ساختمان با اشاره به ضرورت نوسازی بافت فرسوده و اثرگذاری موثر آن برخروج صنعت ساختمان از رکود گفت:سوالی که باید جواب بدهیم این است که با توجه به نقدینگی بالادر جامعه ، وجود سازندگان متعدد و نیز نیاز مبرم به نوسازی، چرا نمیتوانیم این حلقه ها را به هم وصل کنیم. وی افزود: حداقل در صنعت ساختمان تحریم هیچ اثری روی ما نمیتواند بگذارد چون بخش بزرگی از صنعت ساختمان در کشور داخلی است. وقتی درست نگاه میکنیم متوجه می شویم، که عمده مشکل، عدم مدیریت یکپارچه است، چرا که ما هیچ وقت نیامدیم این گروهها را در یک فرایند ببینیم وسپس این فرایند را مدیریت کنیم.
سیفی با اشاره به اینکه بیشتر دست اندارکاران صنعت ساختمان در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگرنیستند، اظهار داشت: چون تمام اجزای صنعت ساختمان را در قالب یک مجموعه، یکپارچه ندیدم نتیجه آن می شود که با وجود تمام منابع موجود، ولی نتیجه ای حاصل نمی شود.
این فعال صنعت ساخت و ساز با تاکید بر اینکه راهکار خروج اقتصاد ملی از رکود، رونق ساخت و ساز و به تبع آن نوسازی و بهسازی بافت فرسوده است، تصریح کرد: این راهکار تنها با اجرای فرایندی صحیح جهت نوسازی می تواند محقق شود. در حال حاضر فرایند فعلی و جاری برای نوسازی بافت فرسوده صدر درصد نادرست بوده و این روال نتیجه بخش نخواهد بود. وی ادامه داد: خیلی ها می گویند در بافت فرسوده ساخت و سازمقرون به صرفه نیست چرا که مشکلات فراوانی دارد .در واقع از نظر من، نوسازی بافت فرسوده در مراحل نخست اصلا احتیاجی به پول ندارد. مهم این است که مدلی که برای بافت فرسوده بکار می رود، باید مدل درستی باشد. این مدل فعلی خطاست.
سیفی در پاسخ به این پرسش راهکار و مدل کاربردی شما چیست، گفت:
مدل کاربردی که من طرح کردم به این شکل است که نخست باید مدیریت شهری ها باید متولی بافت فرسوده درمدیریت شهری یک فرد و فرمانده باشد یعنی باید شهردار در ساختار شهری خود یک نفر که تمام حوزه بافت فرسوده تحت فرماندهی آن باشد،را تعیین کند.
وی افزود: در حال حاضر با پیمانکاران که درنوسازی بافت فرسوده فعال هستند، می گویند عدم هماهنگی میان شهرداری مرکزی وشهرداری نواحی از مشکلات جدی و وقت گیر پیمانکاران است.
به گفته سیفی در حالی که پیمانکار موافقت شهرداری را برای نوسازی بافت فرسوده اخذ می کند ولی به دلیل نبود هماهنگی، شهرداری نواحی حرف و دستور شهرداری مرکزی را قبول ندارند. به طور نمونه پیمانکار پس از دریافت مجوز، کار را شروع می کند ولی روز بعد پروژه توسط شهرداری ناحیه متوقف می شود و آنها اعلام می کنند ما کاری به مجوزاخذ شده نداریم و باید برای عملیاتی کردن طرح با ما هماهنگ شود.
وی گفت: در حوزه مدیریت شهری ما یکپارچه مدیریت و تفویض اختیار نکردیم تا این مشکلات اجرایی از بین برود.
سیفی تاکید کرد تا زمانی که مشکلات اینچنینی از بین نرود نوسازی و بهسازی بافت فرسوده به مفهوم واقعی و اجرایی محقق نمی شود. چرا که در این شرایط و با این روال در واقع من پیمانکار وارد یک پروسه اداری و غیر قابل پیش بینی می کنند و کار به شکلی جلو می رود که هماهنگ کردن ارگانهای مختلف برای ساخت و ساز ازخود ساخت زمانبرترو سخت تر می شود.
وی با بیان اینکه زمانی ساخت و ساز مقرون به صرفه می شود که هزینه و زمان مدیریت شود، در ادامه توضیح مدل پیشنهادی خود اظهار داشت:گام نخست برای نوسازی در مدل من این است که باید بافت فرسوده را گسترده و ساخت آن را انبوه دید.
وی ادامه داد: سپس باید بافت فرسوده را محله محور دید و نسبت به تجاری کردن منطقه اقدام کرد.
سیفی در پاسخ به این پرسش که دیدگاه وزیر راه و شهر سازی هم نسبت به نوسازی بافت فرسوده به همین شکل است، تصریح کرد: اگردیدگاه وزیر هم این گونه بود حداقل در قوانین و مقرارت مربوط به نوسازی از جمله تملک طراحی و شهر سازی لحاظ می شد.
وی در ادامه توضیح در مورد طرح پیشنهادی خود گفت: اینکه در بافت فرسوده یک خانه یا چند خانه فرسوده را نوسازی کنید که نشد نوسازی. این روال و مدل شبیه وصله کردن بخش کوچکی از یک لباس کهنه است. چرا که در این روش زیرساخت های محلات در بافت فرسوده ایجاد و اصلاح نشده، و به طور مثال اگر خانه نوسازی شده ای آتش بگیرد نمی توان ماشین آتش نشانی را از یک کوچه سه متری عبور داد و امداد رسانی کرد.
وی به این پرسش که آیا ساخت و ساز در بافت فرسوده مقرون به صرفه است، اینطور پاسخ داد: در حال حاضردر منطقه عبدل آباد مغازه متری چند است؟ علت گران بودن زمین در آن منطقه این است که تعدادی از عرضه کنندگان و فروشندگان پرده در آنجا مستقر شدند و محله تبدیل به بورس صنف پرده فروشها شد.
وی تاکید کرد : نگاه تجاری و اقتصادی به محله های بافت فرسوده موجب می شود که مشارکت برای نوسازی و بهسازی افزایش یاید.
سیفی ادامه داد: باتوجه به قانون تجمیع اصناف که می تواند از سوی شهرداری اجرایی شود، امکان مذاکره و انتقال صنوف مختلف به محلات بافت فرسوده جهت تجاری کردن فراهم می شود تا به طورمثال صنف قالی فروشان به فلان منطقه منتقل و با همکاری و هماهنگی شهرداری کلیه زیر ساخت های آن نیز مهیا شود.
وی افزود: به این شکل محله اقتصادی و تجاری می شود ولی اینکه در حال حاضر طراحی و مدیریت نوسازی آن کامل و یکپارچه صورت نمی گیرد و سپس اقدام به تجاری شدن آن هم نمی شود، نمی توان انتظار مشارکت مردم برای نوسازی بافت فرسوده را شاهد بود.
وی همچنین خواستار وضع قانونی در بخش نوسازی بافت فرسوده شد که به موجب آن امتیاز طراحی پیمانکار در منطقه الف با منطقه ج به دلیل شرایط فرهنگی و اجتماعی متفاوت و ویژه تر باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا طرح پیشنهادی خود را جایی مطرح کردید، اظهار داشت:من این این مدل را برای شهردار و وزیر راه و شهر سازی مطرح کردم.