چرا استاندارد کیفیت در آسانسورها نداریم؟

محمدحسین جمشید پور، مدیرعامل شرکت آسانسور و پله برقی ایساتیس می گوید: بعد از سال اول نصب آسانسور طبق دستورالعمل های بین المللی بازبینی قطعات هر 6 ماه ضروری است اما در کشور ما چنین چیزی اجرایی نمی شود . کارفرما ها و خریداران برای کاهش هزینه های نصب آسانسور، قطعات آسانسور بی کیفیت خریداری می کنند. به گفته وی خریداری کالای غیراستاندارد ارزان و عدم بررسی کیفیت آن توسط بازرسان و تنها بررسی استاندارد امنیت از معضلات صنعت آسانسور و پله برقی است که اکثر حوادث این بخش نیز مربوط به این مسئله است. فعالیت های این شرکت در چه زمینه هایی است؟ شرکت آسانسور و پله برقی ایساتیس به تهیه، طراحی، نصب آسانسور و پله برقی می پردازد. حوزه فعالیت این شرکت درزمینهٔ تخصصی فروش، طراحی، ساخت، نصب، راه اندازی، تعمیرات، بازسازی و سرویس نگهداری انواع آسانسور، گیرلس بدون موتورخانه و گیرلس با موتورخانه، انواع پله برقی ها ، پیاده رو برقی و رمپ است. کارهای مختلفی درزمینهٔ طراحی آسانسور توسط این شرکت انجام می شود، به عنوان نمونه نصب یکی از آسانسورهای کم نظیر در ایران آسانسور 8 طبقه هیدرولیک، توسط این شرکت بوده همچنین نصب انواع آسانسورهای خانگی، باربر، بیمارستانی و ویژه صنعتی و ... نحوه کار و به طورکلی چه ویژگی هایی این شرکت را متمایز می کند؟ آنچه مدنظر ما بوده این است که بتوانیم از طریق تعامل با کارفرماها نوع متفاوتی از نصب آسانسور را ارائه دهیم، چیزی که تاکنون هیچ یک از شرکت های آسانسوری انجام نداده اند. تفاوت کار ما درواقع در نصب آسانسور است. شرکت های آسانسورسازی زمانی وارد کارگاه می شوند که مرحله ای از کار انجام گرفته، اسکلت و سقف اجرا و مکان آسانسور هم مشخص شده و با توجه به مشکل تبادل اطلاعات بین شرکت های آسانسوری، استاندارد و ساختمانی اغلب اوقات آنچه مدنظر کارفرماست در ساختمان موردنظر قابل اجرا نیست. به عنوان مثال در مورد پله برقی در خیلی از ساختمان ها، محل پله برقی دوباره کنده کاری می شود، یا در عرض 90 سانتیمتری که برای چاهک آسانسور پیش بینی شده عرض 70 سانت هم به زور جا می شود. آنچه ما انجام می دهیم این است که از زمان طراحی ساختمان جزئیات آسانسور و پله برقی را مطابق خواسته کارفرما مدنظر قرار می دهیم. وضعیت کیفیت و امنیت آسانسورها در ساختمان ها را چطور ارزیابی می کنید؟ متأسفانه صنعت آسانسور در کشور ما فاقد استاندارد کیفیت است و تنها استاندارد ایمنی وجود دارد که دو مقوله جدا از هم هستند. برای بازرسی که عملکرد آسانسور را مورد بازرسی قرار می دهد، فرقی ندارد که موتور آسانسور از داخل ایران تهیه شده یا از یک کشور خارجی! این موتور باید دارای یکسری شاخصه های ایمنی مثل ترمز، فن یا موتور، یا گیربکس باشد و ...تمامی جزئیات آن چک شود، یا که آیا موتور موردنظر از کیفیت لازم برخوردار است یا نه؟ به طورمعمول تعیین کیفیت آسانسور به عهده چه کسی یا چه نهادی است؟ نوع کیفیت استاندارد آسانسور بستگی به کارفرمایی دارد که خریداری می کند و شرکتی که آسانسور را می فروشد، این در حالی است که وقوع بسیاری از حوادث به نوع کیفیت قطعات یک آسانسور برمی گردد نه نوع ایمنی آن ها. به عنوان مثال گاورنر و متعلقات آن، به طورکلی ترمز ایمنی یا پاراشوت آسانسور باید هر 6 ماه یک بار تست شود و قطعاتی هم که بکار می رود باید دارای گواهی باشد. اینکه بعد از نصب قطعه و تست آن آیا دوباره کار می کند نیازمند این است که هر 6 ماه یک بار تست می شود چون تنها قطعه ای است که هنگام سقوط، آسانسور را حفظ می کند. یکسری موارد به کیفیت بازمی گردد که به کارفرمای موردنظر بستگی دارد، قطعه ای که انتخاب می شود یا بر اساس قیمت و یا بر اساس کیفیت است، اگر طبق قیمت انتخاب کند مسلماً جنس باکیفیتی خریداری نمی کند و آسانسور هم خرابی بیشتری خواهد داشت، اما اگر ازنظر کیفیت انتخاب کند قضیه فرق می کند. در هر دو حالت قطعات ازنظر ایمنی استاندارد هست و اداره استاندارد هم تأییدیه می دهد ولی اینکه کیفیت کدام بالاتر است و بعدها عملکرد صحیحی داشته باشد، مشخص نیست. زمان بازرسی استاندارد آسانسورها به چه صورت انجام می شود؟ دوره استانداردهای ما در ایران یک ساله است اما بعد از یک سال کسی حاضر نیست مجدداً برای اخذ استاندارد در ساختمان خود اقدام کند، معمولاً دلیل آن یا صرف هزینه و یا کمبود اطلاعات است. اما بازرس باید هرسال تمام قطعات آسانسور را چک کند. موضوع بعدی نصب آسانسور است. بیشترین علل حوادث آسانسور مربوط به چه عاملی است؟ بیشتر حوادثی که در آسانسورها اتفاق می افتد مربوط به شرکت های آسانسورسازی است که هنگام نصب مسائل ایمنی را رعایت نمی کنند یا در مرحله سرویس و نگهداری فرد مسئول، سرویس درستی ارائه نمی دهد یعنی اقدامات وی به افزایش احتمال خطر منجر می شود، این در حالی است که در حالت کلی آسانسور وسیله ایمنی است اگر صحیح نصب شود. اخیراً آماری از سوی متولیان این صنعت ارائه شده است مبنی بر خودکفایی 80 درصدی در تولید و نصب آسانسورها در کشور، ارزیابی شما از این موضوع چیست؟ آسانسور بالغ بر 70 قطعه دارد، یکسری قطعات عمده آسانسور مثل موتور،گیربکس، کابین، تابلو فرمان و درها و .. هستند که قیمت عمده آسانسور هم مربوط به همین قطعات می شود، بقیه قطعات مثل سیم و پاراشوت، پیچ و مهرها و ... کلاً شاید 20 تا 30 درصد قیمت آسانسور باشند. به عنوان مثال عمده مصرف بازار موتور گیربکس یا ریل آسانسور خارجی و 90 درصد مصرف بازار خارجی است. یکی دو شرکت تولیدکننده ایرانی هستند و با توجه به هزینه بالای تولید و عرضه نوع خارجی آن با همان قیمت داخلی برای آن ها تولید صرف چندانی ندارد و به ندرت خریداری نوع ایرانی را به نوع خارجی آن ترجیح دهد. آنچه در ایران تولید می شود، یکسری قطعات مثل اتاقک آسانسور است که تقریباً 90درصد در ایران تولید می شود 10 درصد آن از خارج وارد می شود، از تولید پاراشوت، کفشک، فلکه هرز گرد، درها ولی در تولید موتور گیربکس و ... هم خیلی فاصله داریم. آیا آسانسورها در داخل انواع دارد؟ بله ما دو نوع آسانسور داریم یک نوع آسانسور خارجی و به صورت پکیج است که همه قطعات و پیچ و مهره آن از خارج وارد می شود و ما فقط مونتاژ و نصب می کنیم معمولاً ساختمان هایی که خاص هستند از پکیج ها استفاده می کنند مثل برج میلاد، نوع دیگر آسانسورها ترکیبی است یعنی نوع قطعات انتخاب می شود و یکسری قطعات به آن اضافه می شود که از تجهیزات کارخانه های داخلی تأمین می شود. میانگین قیمت در آسانسورهای ترکیبی 5 طبقه تمام اتوماتیک معمولی حدود 45 تا 50 میلیون است البته با کاهش کیفیت آن تا 25 میلیون هم عرضه می شود، آسانسورهای پکیج هم از حدود 45 هزار دلار تا 70 هزار دلار بسته به نوع پکیج آن وارد می شود. مهم ترین دغدغه های شما چیست؟ مهم ترین دغدغه اساسی ما یکی نبود استاندارد کیفی است، این مسئله باعث سخت تر شدن رقابت در بازار می شود. طبیعتاً اجناس باکیفیت قیمت بالاتری دارد اما مشتری ها در این بازار تفاوت قطعات را احساس نمی کند و توضیح آن خیلی سخت است. اگر استانداری در این زمینه وجود داشته باشد و قطعات بی کیفیت باقیمت پایین را از ریل خارج کنند رقابت بهتر می شود و کیفیت آسانسورها هم ارتقاء پیدا می کند، به عبارتی اگر حداقل استاندارد کیفیتی وجود داشته باشد کمک زیادی به صنعت آسانسور می شود. نکته بعدی هم فعالیت شرکت هایی است که درواقع شرکت نیستند و بدون مجوز و عضویت در اتحادیه یا سندیکای آسانسور یا حتی بدون اخذ گواهی پروانه مونتاژکار می کنند و آسانسورهای فوق العاده بی کیفیت و بدون طراحی مناسب تحویل متقاضیان می دهند. هرچند سندیکای آسانسور طی چند سال گذشته برای جلوگیری از فعالیت این نوع شرکت ها خیلی مؤثر عمل کرده ولی کار سختی است و مردم باید همکاری بیشتری برای اطلاع رسانی از حضور چنین شرکت هایی داشته باشند.